VlaaiGeschiedenis van de vlaai
Limburg heeft veel tradities. Zo gaat de geschiedenis van de Limburgse vlaai terug tot de tijd waarin de Germanen in Limburg leefden. Zij zouden hun brood gebakken hebben door deeg op een steen te leggen, die eerst in vuur verhit was. Daarna werd er honing of vruchtensap over gegoten om het lekkerder te maken. En zo was de "oervlaai " ofwel "vlade" geboren.
In de Duitse geschiedenis werd de vlaai als offerbrood gebruikt, hij werd gebakken in kloosters. De vlaai, ook wel vlade genoemd, werd bereid in het Vladehuis. Op eerste Paasdag werden de vlaaien door de priester gewijd. (zo zorgde de priester ervoor dat de vlaaien geofferd mochten worden) Vlaai werd ook in Limburg niet iedere week gebakken, maar alleen bij feestelijke gelegenheden als kermis en bruiloften. Kermis was er meestal twee maal per jaar. Na de mis, de processie (gezamenlijke wandeltocht) en een stevige maaltijd dronk men rond vier uur koffie met vlaai.
Die vlaaien werden gebakken in het bakkes of bakhoes, een gemetselde oven die naast de woning stond. Daarin stookte men met takkenbossen ook wel sjans genoemd. Een behoorlijke klus! Het deeg werd met de handen gekneed, in grote houten troggen (grote schalen). Dan was de vulling aan de beurt: kersen ontpitten, vruchten binden, rijst koken, en pudding bereiden voor de puddingvlaai. Als het deeg was gerezen, werden de vlaaien uitgerold.
De vlaaivormen, zwarte plaatstalen vormen met een doorsnede van 28 cm, werden met raapolie ingevet en dan werd het deeg erin gelegd. Nadat ze allemaal gerezen waren, werden ze gebakken in een bakhoes. Als ze gaar waren, werden de vlaaien op een rij gezet om af te koelen en daarna werden ze opgeslagen in de kelder. Op zondag kwamen ze op tafel, werden ze met poedersuiker bestrooid en in acht stukken verdeeld. Eerst de fruitvlaaien dan de rijstevlaaien en botervlaaien en als laatste werden de laddertjesvlaaien opgegeten. Later bakte de bakker de vlaaien. Die zorgde ervoor dat deze traditie niet verloren is gegaan. Ook nu nog is het bakken van vlaaien een typische specialiteit. Het hoort bij het echte Limburg en alleen de echte bakker kan ze zo lekker bakken